Κρίσεις και ξεσπάσματα οργής

Οι έμπειροι γονείς ξέρουν ότι τα ξεσπάσματα οργής συμβαίνουν πάντα την πιο απίθανη στιγμή, όπως για παράδειγμα την ώρα που συναντάμε έναν γείτονα, στη μέση του δρόμου ή στο σουπερμάρκετ.

Έχετε αργήσει στη δουλειά και ο δίχρονος γιος σας αρνείται να δεθεί στο κάθισμα του αυτοκινήτου... περιμένετε επισκέψεις και το νήπιο αποφασίζει να δείξει το χειρότερό του εαυτό...

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να σκέφτεστε όταν το παιδί σας έχει ξεσπάσματα οργής είναι πως συμβαίνει σε όλες τις οικογένειες. Μερικοί γονείς αντιδρούν υπερβολικά γιατί θέλουν να αποδείξουν σ' αυτούς που τους παρακολουθούν ( καμιά φορά μόνο στη φαντασία τους) ότι έχουν τον έλεγχο. Σκεφτείτε όμως πως πράξεις που γίνονται από αμηχανία δεν μπορεί να είναι για το καλό των παιδιών σας. Αφοσιωθείτε στον στόχο σας: Να τα βοηθήσετε να ηρεμήσουν.

Όταν το παιδί σας έχει ένα ξέσπασμα οργής, το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι να παραμείνετε ήρεμοι, να τον/την προστατέψετε από το να χτυπήσει τον εαυτό του ή τους άλλους και να μάθει να ελέγχει τις αντιδράσεις του/της για να μπορέσει να ηρεμήσει. Αν είναι εύκολο, βάλτε τον σ' ένα δωμάτιο όπου μπορεί να ξεσπάσει πιο εύκολα. Μην αναβάλετε αυτή την στιγμή για αργότερα, προσπαθώντας να τελειώσετε τις δουλειές σας, δεν θα καταφέρετε τίποτα. Μην ξεχνάτε ότι αργά ή γρήγορα θα ηρεμήσει και θα επικρατήσει ησυχία στο σπίτι.

Τι έφταιξε

Τα επεισόδια αυτά είναι πολύ επώδυνα για όποιον τα ζει. Όταν όμως τελειώσει ένα τέτοιο επεισόδιο, αφιερώστε λίγο χρόνο για να σκεφτείτε μπορεί να το προκάλεσε. Δείτε το από τη δική του πλευρά. Μήπως συνέβησαν κάποιες αλλαγές στη ζωή του το τελευταίο διάστημα; Μήπως χρειάστηκε κάποιος επαναπροσδιορισμός του προγράμματος του; Μήπως είναι άρρωστο; Κάποιες φορές, μια συζήτηση με ένα φίλο, με τον/την σύζυγο σας ή με κάποιο στενό συγγενικό πρόσωπο να βοηθούσε να ρίξετε περισσότερο φως στην κατάσταση. Αν τα ξεσπάσματα είναι πολύ συχνά, μιλήστε στον παιδίατρό σας για να σας παραπέμψει στον ειδικό.

Τι να κάνετε

Στρατηγικές για να αποφεύγετε τη εμφάνιση ή την επανεμφάνιση των ξεσπασμάτων οργής.

• Ελαττώστε τις καταστάσεις που σας αναγκάζουν να λέτε «όχι» και αποθηκεύστε αντικείμενα που σπάνε.

• Χρησιμοποιείστε την απόσπαση προσοχής: Όταν η ένταση ανεβαίνει, οδηγήστε την προσοχή του παιδιού σας σε μια πιο αποδεκτή δραστηριότητα.

• Παρουσιάστε επιλογές μέσα στα όρια του αποδεκτού π.χ. «θέλεις να φορέσεις τις μπλε ή τις κόκκινες πιτζάμες σου;

• Διαλέξτε σε ποιες διαφωνίες θα δώσετε περισσότερο επιμονή: Όσο πιο σημαντικό το θέμα, τόσο περισσότερο πρέπει να επιμείνετε στην αρχική σας άποψη.

• Όταν το μικρό παιδί σας ξεσπάσει, μείνετε κοντά του, για να σας βλέπει και συνεχίστε τη καθιερωμένη σας ασχολία Μερικά παιδιά χρειάζονται να τα κρατάς αγκαλιά για να αποκτήσουν τον έλεγχο.

• Για ένα μεγαλύτερο παιδί, καθιερώστε τον κανόνα να πηγαίνει στο δωμάτιο του για να ηρεμήσει.

• Σκεφτείτε ότι πολλές φορές δεν μπορείτε να το βοηθήσετε γιατί δεν ελέγχετε τα δικά σας συναισθήματα.

• Η σωματική τιμωρία δεν είναι η λύση, μην αφήνετε κανένα να χτυπά το παιδί σας ή το παιδί σας να χτυπά κάποιον άλλο.

• Χρησιμοποιείστε εκφράσεις όπως « έχεις χάσει τον έλεγχο» αντί για «είσαι ένα κακό παιδί» και επιβραβεύστε τον όταν καταφέρει να το ελέγξει.

• Όταν τελειώσει ένα επεισόδιο ξεσπάσματος, το παιδί πρέπει να καταλάβει ότι ξεκινάμε από την αρχή και πως όποιο και να ήταν το αρχικό του αίτημα, δεν πρέπει να του το ικανοποιήσουμε, διαφορετικά τα ξεσπάσματα θα γίνουν τρόπος χειρισμού των γύρω του.

• Προσπαθήστε να «πιάσετε» το παιδί σας σε μία περίσταση όπου δείχνει καλή συμπεριφορά: Προσπαθήστε να καλλιεργήσετε μια θετική συμπεριφορά, με το να σχολιάζετε και να επαινείτε την καλή συμπεριφορά του παιδιού σας.

Της Κωνσταντίνας Γκόλτσιου, παιδίατρου-αναπτυξιολόγου, www.kgkoltsiou.gr